سوده کریمی، پژوهشگر حوزه کودکان با نیازهای ویژه گفت: کتاب‌های حسی- لمسی، پل ارتباطی میان کودکان ویژه و عادی است.
نشست «ادبیات برای کودکان با نیازهای ویژه» با حضور مهشید دولت، سوده کریمی وسمانه نادری، پژوهشگران این حوزه دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه در سرای اهل قلم کودک و نوجوان برگزار شد.
کریمی در این نشست با بیان اهمیت ترویج ادبیات برای کودکان ویژه، گفت: با توجه به اینکه ادبیات برای رشد انسان است، باید کتاب‌هایی را برای این کودکان مهیا کنیم که با وجود ناتوانی‌ها و ویژگی‌هایی که دارند از ادبیات بهره‌مند شوند. کتاب‌های حسی-لمسی یکی از انواع کتاب‌های مناسب برای این گروه است.
وی با اشاره به ویژگی‌های کتاب‌های حسی- لمسی اظهار کرد: این کتاب‌ها اگرچه با هدف استفاده کودکان ویژه تولید می‌شود اما برای کودکان عادی نیز جذاب است و درحقیقت این کتاب‌ها پل ارتباطی میان کودکان عادی و ویژه است که موجب می‌شود تعامل خوبی بین آن‌ها برقرار شود.
این پژوهشگر افزود: کتاب‌های برجسته برای کودکان ویژه جذابیت خاصی دارند. برهمین اساس باید از این شیوه برای جذب این گروه بهره برد. استفاده از بو و صدای اشیا نیز کمک بسیاری به مخاطب ویژه این کتاب‌ها می‌کند.
ادبیات کودکان ویژه نیازمند حساسیت و تیزبینی است
مهشید دولت نیز در این نشست ابتدا به تعریف کودکان با نیازهای ویژه پرداخت و اظهار کرد: این کودکان از حالت نرمال زندگیشان خارج شده‌اند و همسان با دیگران زندگی نمی‌کنند. این افراد به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ یک گروه معلولین هستند، گروه دیگر کودکانی‌اند که به واسطه حوادثی چون سیل و زلزله دچار تغییر بزرگی در زندگی شده‌اند، عده دیگر کودکانی‌اند که با خانواده خود مهاجرت می‌کنند و با فرهنگ دیگری روبه‌رو شده‌اند.
وی افزود: تمام این کودکان دارای نیازهای ویژه‌ای هستند. به همین دلیل در ادبیات نیز باید با دقت و حساسیت ویژه‌ای نیازهای آن‌ها را برآورده کنیم. نکته دیگری که در این میان اهمیت دارد این است که این کودکان باید در کنار کودکان عادی زندگی کنند و با یکدیگر در تعامل باشند.
سمانه نادری، دیگر سخنران این نشست بود که به محتوای کتاب‌های کودکان ویژه پرداخت و گفت: برای کودک با نیاز ویژه دو نکته باید درنظر گرفته شود؛ شیوه ارائه و محتوا. گروهی از کتاب‌ها به دلیل محتوایشان برای این گروه مناسب نیستند، گروه نخست، کتاب‌هایی هستند که شخصیت این کودکان را در قالب قربانی معرفی می‌کنند، گروه دوم آن‌ها را به‌عنوان سوژه‌های رمزآلود نشان می‌دهند، گروه بعدی این کودکان را به واسطه معلولیتی که دارند معرفی می‌کنند نه برای توانایی‌هایی که دارند. یک دسته دیگر از این کتاب‌ها قالب‌های کلیشه‌ای مثبتی را درباره این افراد به‌کار می‌برند.
وی در ادامه کتاب‌های مناسب برای کودکان با نیازهای ویژه را برشمرد و عنوان کرد: گروه اول کتاب‌هایی را شامل می‌شود که حس همدردی و آگاهی درستی درباره معلولیت می‌دهد. دسته دیگر کتاب‌هایی هستند که این افراد را محترم نشان می‌دهند، گروه بعد کتاب‌هایی را دربرمی‌گیرد که بر شباهت‌های آن‌ها با کودکان عادی تمرکز دارند نه بر تفاوت‌هایشان و دسته دیگر کتاب‌هایی هستند که تصویر مثبتی از آن‌ها ارائه و نشان دهند آن‌ها نیز می‌توانند الگو باشند.
بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۶ تا ۲۶ اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) با شعار «خواندن، گفت‌وگو با جهان» برپاست.
کریمی در این نشست با بیان اهمیت ترویج ادبیات برای کودکان ویژه، گفت: با توجه به اینکه ادبیات برای رشد انسان است، باید کتاب‌هایی را برای این کودکان مهیا کنیم که با وجود ناتوانی‌ها و ویژگی‌هایی که دارند از ادبیات بهره‌مند شوند. کتاب‌های حسی-لمسی یکی از انواع کتاب‌های مناسب برای این گروه است.
وی با اشاره به ویژگی‌های کتاب‌های حسی- لمسی اظهار کرد: این کتاب‌ها اگرچه با هدف استفاده کودکان ویژه تولید می‌شود اما برای کودکان عادی نیز جذاب است و درحقیقت این کتاب‌ها پل ارتباطی میان کودکان عادی و ویژه است که موجب می‌شود تعامل خوبی بین آن‌ها برقرار شود.
این پژوهشگر افزود: کتاب‌های برجسته برای کودکان ویژه جذابیت خاصی دارند. برهمین اساس باید از این شیوه برای جذب این گروه بهره برد. استفاده از بو و صدای اشیا نیز کمک بسیاری به مخاطب ویژه این کتاب‌ها می‌کند.
ادبیات کودکان ویژه نیازمند حساسیت و تیزبینی است
مهشید دولت نیز در این نشست ابتدا به تعریف کودکان با نیازهای ویژه پرداخت و اظهار کرد: این کودکان از حالت نرمال زندگیشان خارج شده‌اند و همسان با دیگران زندگی نمی‌کنند. این افراد به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ یک گروه معلولین هستند، گروه دیگر کودکانی‌اند که به واسطه حوادثی چون سیل و زلزله دچار تغییر بزرگی در زندگی شده‌اند، عده دیگر کودکانی‌اند که با خانواده خود مهاجرت می‌کنند و با فرهنگ دیگری روبه‌رو شده‌اند.
وی افزود: تمام این کودکان دارای نیازهای ویژه‌ای هستند. به همین دلیل در ادبیات نیز باید با دقت و حساسیت ویژه‌ای نیازهای آن‌ها را برآورده کنیم. نکته دیگری که در این میان اهمیت دارد این است که این کودکان باید در کنار کودکان عادی زندگی کنند و با یکدیگر در تعامل باشند.
سمانه نادری، دیگر سخنران این نشست بود که به محتوای کتاب‌های کودکان ویژه پرداخت و گفت: برای کودک با نیاز ویژه دو نکته باید درنظر گرفته شود؛ شیوه ارائه و محتوا. گروهی از کتاب‌ها به دلیل محتوایشان برای این گروه مناسب نیستند، گروه نخست، کتاب‌هایی هستند که شخصیت این کودکان را در قالب قربانی معرفی می‌کنند، گروه دوم آن‌ها را به‌عنوان سوژه‌های رمزآلود نشان می‌دهند، گروه بعدی این کودکان را به واسطه معلولیتی که دارند معرفی می‌کنند نه برای توانایی‌هایی که دارند. یک دسته دیگر از این کتاب‌ها قالب‌های کلیشه‌ای مثبتی را درباره این افراد به‌کار می‌برند.
وی در ادامه کتاب‌های مناسب برای کودکان با نیازهای ویژه را برشمرد و عنوان کرد: گروه اول کتاب‌هایی را شامل می‌شود که حس همدردی و آگاهی درستی درباره معلولیت می‌دهد. دسته دیگر کتاب‌هایی هستند که این افراد را محترم نشان می‌دهند، گروه بعد کتاب‌هایی را دربرمی‌گیرد که بر شباهت‌های آن‌ها با کودکان عادی تمرکز دارند نه بر تفاوت‌هایشان و دسته دیگر کتاب‌هایی هستند که تصویر مثبتی از آن‌ها ارائه و نشان دهند آن‌ها نیز می‌توانند الگو باشند.
بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۶ تا ۲۶ اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) با شعار «خواندن، گفت‌وگو با جهان» برپاست.
لینک کوتاه: http://akhtariran.ir/595