کوهستانها میتوانند کمک وبخش مهمی از صنعت گردشگری باشند و درآمد سرشاری را برای مردم محلی ساکن درمناطق دوردست فراهم آورند اما درکنار ورزش های کوهستانی مهمترین منبع کسب آرامش برای همه افراد به ویژه سالمندان و معلولان نیز هست. بخشی که در ایران کاملا مغفول مانده است.
بنا به گزارش سرویس میراث فرهنگی و گردشگری تابناک فرهنگی، کوهستانها میتوانند کمک وبخش مهمی از صنعت گردشگری باشند و درآمد سرشاری را برای مردم محلی ساکن درمناطق دوردست فراهم آورند اما درکنار ورزش های کوهستانی مهمترین منبع کسب آرامش برای همه افراد به ویژه سالمندان و معلولان نیز هست. بخشی که در ایران کاملا مغفول مانده است.
کوهستان ها به زبان آمار و ارقام
طبق آمارهای جهانی هم اکنون بیش تر از 50 میلیون نفر هرسال از کوهستان ها بازدید میکنند.
بسیاری از شهرهای کوهستانی درسراسر جهان هم اکنون وابسته به گردشگرانی هستند که با سفر خود از معیشت آن ها حمایت می کنند. مردمان ساکن دراین قبیل شهرها غالب مواد غذایی و نیز اقامتگاه و حتی تسهیلات رفت و آمد و یا راهنمایی کوهنوردان را برای بازدید از نواحی کوهستانی تامین میکنند.
کوهستان ها حدود یک پنجاهم از کل مناظر وچشم اندازهای طبیعی جهان را تشکیل میدهند و محل سکونت دست کم یک دهم از جمعیت جهان است.
درحدود هشتاد درصد از کل آب سالم درکل سیاره زمین از کوهستان ها سرچشمه میگیرند.
تنها در منطقه کوهستانی آلپ حدود سیزده میلیون نفر سکونت دارند. درحدود صد میلیون نفر هرسال از کوهستان های آلپ دیدن میکنند.
کوهستانها میتوانند مکانهایی برای تامین فعالیتهای تفریحی و سرگرمی باشند. بسیاری از مردم از اسکی ویا صعود از ارتفاعات کوهستانی لذت میبرند. برخی نیز صرفا برای عکس برداری و استفاده از هوای سالم ومناظر زیباو آشنایی با گونههای جانوری و گیاهی و به ویژه مشاهده پرندگان به کوهستان ها سفر میکنند.
بنابراین دلایلی که گردشگران را به کوهستانها جذب میکند بسیار زیاد است .
کوهستان عامل مهم و ارزان در درمان مشکلات روانی
اما درکنار همه موارد یاشده کوهستان ها برخلاف تصور تنها جایی برای سفر افراد قدرتمند و برخورداری از نعمت سلامتی نیست بلکه مکانی برای ایجاد آرامش روانی و نیز ارایه امکانات درمانی به برخی بیماران متقاضی درمان های طبیعی و به ویژه استفاده از چشمههای آب گرم و مانند آن نیز هست. استفاده از هوای پاک و لذت بردن از سبک زندگی ساده و آرامش روستایی همچنین آشنایی با سنتها و آداب و رسوم محلی درمناطقی که از تجاوز زندگی شهری بدور مانده از دیگر دلایلی است که کوهستان ها رابرای گروهی دیگر از گردشگران ومسافران جذاب میکند.
درایران با آنکه درظرف ۳۰ سال گذشته گردشگری ورزشی در کوهستانها به گونه ای بمب آسا رشد کرده وحتی گاه شاهد ازدحام بی رویه جوانان در مناطق کوهستانی بودهایم ، با این حال مکانی است که گویی درهای آن به روی گردشگران با ناتوانی های جسمی و روانی کاملا بسته است. کوهنوردی ودیگر ورزش های کوهستانی مشخصا درایران به عنوان پدیدهای تلقی شده که در انحصار جوانان و افرادی برخوردار از سلامت جسمی است. پدیدهای که به وضوح چهره کوهستانهای ایران را با شرایط 30 سال گذشته متفاوت کرده است.
آلودگی و تخریبهای ایجاد شده خود به تهایی در سال های اخیر سبب محرومیت گروه بزرگی از مسافرانی شده است که زمانی برای سلامت روانی و آرامش روحی به طبیعت وسکوت و خلوت آن پناه میبرند.
درواقع سکوت و خلوت کوهستانهای دست نخورده مهمترین گنجینه وجاذبه گردشگری در هر کوهستان است که به آسانی در سالهای اخیر دستخوش تخریب و آسیب شده است. این پدیدهای است که از هم اکنون در بسیاری از مناطق کوهستانی کشور از جمله درکوهستانهای تهران، گاه عرصه را بر این دسته از گردشگران نیازمند به کوهستان و طبیعت پاک و مناظر زیبای آن محروم کرده است.
کوهستان ها در انحصار جوانان وقدرتمندان
تمرکز بیش از حد براین شکل از گردشگری کوهستان و خطر تشدید هجوم ورزش دوستان به کوهستانها ، ایجاد انبوه زباله و به ویژه آلودگی صوتی و ازدحام، به ویژه ساخت و احداث انواع تسهیلات و ساخت و سازهای مرتبط با آن زیبایی و سلامت طبیعت و پاکی آن را خدشه دار کرده است. درعین حال که همواره تامین نیاز همه گروههای نیازمند به کوهستان را دراین تسهیلات مد نظر قرار نگرفته است.
این موضوع در کشورما دربخش گردشگری کوهستان کمتر مورد توجه قرار گرفته و درنهایت افرادی با معلولیت های جسمی یا مشکلات روانی و عصبی به ویژٰه سالمندان، اغلب به دلیل ازدحام بی رویه دوستداران تفریحات وتحرکات بدنی وبی توجهی به تامین تسهیلات سفر برای این گروه از افراد ،از سفر به کوهستان ها محروم ماندهاند.
اکنون زمان آن فرا رسیده تا پیش از هر گام دیگری ابتدا فرصت و زمینه آموزشهای لازم برای همه گروههای اجتماعی و نسلهای جوانتر به ویژه نسبت به حفاظت از این گنجینههای طبیعی و رعایت حقوق دیگر افراد درمحیط های بکر و سالم کوهستانی فراهم آید.
آموزشهای لازم را از طریق مدارس ، رسانهها و نیز تبلیغات خیابانی برای گروههای جمعیتی خاصی همانند دانش آموزان، دانشجویان و گروه های دیگر اجتماعی که اتفاقا تحت تاثیر تبلیغات رسانهای ویا برنامه ریزی مدارس و دانشگاهها درسالهای اخیر به گونهای بی رویه خارج از ظرفیت کوهستانها بیشترین حضور را درکوهستانهای کشور داشتهاند و طبیعی است که شاید درسالهای اخیرنیز به دلیل ناآگاهی و بی توجهی به ابتداییترین اصول در ورزش کوهنوردی، بیشترین آسیب را نیز به طبیعت کوهستان این منبع ارزان قیمت لذت و سلامت وارد کردهاند.
منبع خبر: روابط عمومی خبرگزاری میراث فرهنگی ـ بینالملل