داستان‌های عامه‌پسند، بیشترین شانس فروش

یک شاعر و منتقد ادبی شناخته شده می‌گوید: «شاعران خودشان هم فهمیده‌اند که نباید به تیراژ بالاتر از 500 نسخه فکر کنند. این روزها انتشار مجموعه شعر برای شاعران حکم خلاص شدن از شعرهای جدید را دارد.»

فریاد شیری در گفت‌وگو با آنا، در مورد بازار شعر و تمایل بیشتر ناشران به انتشار داستان و رمان گفت: «واقعیت این است که انتشار مجموعه شعر نه تنها برای شاعران بازده مالی ندارد، بلکه برای ناشران نیز سودی به همراه ندارد. از طرفی برخی از ناشران که فقط شعر چاپ می‌کنند، شاعران را به سمت خودشان کشانده‌اند.»

وی ضمن بیان این مطلب که داستان و رمان از شعر بازار بهتری دارد افزود: «تیراژ مجموعه شعرها افت چشمگیری داشته و عمدتا از 500 نسخه بیشتر نیست. البته کاری ندارم به اینکه ناشران تا چه حد حقیقت را در شناسنامه کتاب درج می‌کنند، اما خود شاعران هم فهمیده‌اند نباید به تیراژ بالا و فروش آنچنانی امید ببندند؛ گویا انتشار مجموعه شعر برای شاعران حکم خلاص شدن از شعرهای جدید را دارد.»

این شاعر و داستان‌نویس ضمن بیان این مطلب که تنها فایده انتشار مجموعه شعر، ثبت سروده‌های جدید و ارائه کتاب به جشنواره‌ها و جایزه‌های ادبی‌است، اظهار داشت: «بازار کتاب را نمی‌شود با بررسی فاکتورهایی مثل فروش یا نوبت چاپ، ارزیابی کرد، اما تجربه نشان داده آثار داستانی این روزها فروش بیشتری دارند و ناشران نیز به تبع از انتشار مجموعه داستان و رمان بیشتر استفبال می‌کنند.»

وی توضیح داد: «البته این شرایط نسبی و استقبال ناشران و مخاطبان آثار داستانی هم بیشتر معطوف آثار عامه پسند و سطحی است. وگرنه مشکل اصلی مخاطب آثار ادبی در ایران این است که مخاطبان آثار جدی، چه شعر و چه داستان بسیار کم‌اند.»

شیری ضمن بیان این مطلب که مخاطبان درک ادبی بالایی از آثار ادبی ندارند، گفت: «دایره معدود مخاطب ایرانی بیشتر به دنبال لذت بردن از کتاب‌خوانی هستند، نه تعمق و آگاهی. به همین خاطر است که آثار جدی، پیچیده و خلاق را نمی‌پسندند و به همین جهت ناشران نیز معمولا از انتشار آثار جدی، صرف‌نظر می‌کنند.»

این مترجم زبان کردی با اشاره به نزدیک شدن ایام نمایشگاه کتاب تهران گفت: «به دلیل بحران‌های موجود در اقتصاد نشر و سرانه پایین مطالعه، ناشران تنها به فکر این هستند که طی 10 روز نمایشگاه، کتاب‌های خود را بفروشند و مشکلات مالی خود را تا حدی سر و سامان دهند. به همین خاطر انتظاری که از جنبه‌های نمایشگاهی این رویداد وجود دارد، مغفول واقع می‌شود.»

وی همچنین با انتقاد سیاست‌های برگزارکنندگان نمایشگاه اظهار داشت: «انتظار ما از نمایشگاه کتاب تهران این است که بستری شود برای تعامل و تبادل فکر و حق نشر کتاب‌های مختلف. اما باید دید نشست‌های جنبی نمایشگاه در انحصار چه قشری از مولفان و ناشران است و اینکه آیا ناشران خارجی در این نمایشگاه حضور دارند و برای خرید رایت کتاب، با ناشران ایرانی ارتباطی برقرار می کنند؟»