عمل جراحی مهم عصر رسانه مهم‌ترین آزمون بقای نظام و جامعه ایران است. اگر دانشوران بتوانند با آگاهی و همفکری جامعه و نظام جدیدی را که از زیر این سیلاب اطلاعاتی بیرون می‌آید و متولد می‌شوند را زودتر بشناسند.
تابناک فرهنگی:
اولین بار حدود ۹ سال قبل در یک دیدار خصوصی، جناب پرفسور حسین باهر بنیان‌گذار مکتب رفتارشناسی ایران درباره‌ی وضعیت آتی کشور(قبل از سال ۸۸) از عبارت آب در خوابگه مورچگان استفاده کردند. این مطلب ایده‌ای شد تا کتابچه‌ای با عنوان "تقاطع چهل میلیونی" درباره زلزله اجتماعی پیش رو را شروع کنم که خیلی زودتر از آنچه فکر می‌کردم ؛ شرایط تند شد و کار ناتمام ماند.
حالا دقیقا آینده مورد پیش‌نگری دکتر باهر را می‌توان به وضوح دید و صدالبته شاید دقیق‌تر از گذشته آینده‌ی جامعه را از منظرهای مختلف بررسی کرد. از منظر اقتصاد اجتماعی مثل دکتر رنانی یا نگاه جنگ آب مانند سید مهدی صدرالساداتی اما از منظر شخصی آینده‌ی جامعه و کشوری که هر تحول غیراصلاحی و انفجاری در آن به فروپاشی نهایی اش منجر خواهد شد ؛ یک امر تا حد بسیار زیادی رسانه ای است. چرا که ریشه‌ی التهاب امروز ایران نیز آگاهی و ضدآگاهی است و الا مسائل کنونی ایران مطلقا تازه نیست.
از منظر این قلم مجموع جوانب شکل‌گیری جامعه رسانه ای و حکمرانی رسانه ای تا حد زیادی باعث تغییر شکل جامعه و حکومت می‌شود.
۱- مسئله هرج و مرج رسانه‌ای کنونی در نهایت به دلیل حساسیت‌زدایی لااقل در کوتاه مدت نسل کنونی را به سمت غیرسیاسی شدن پیش خواهد برد. این بی‌تفاوتی چه برای حکومت چه برای مخالفین آن اصلا مطلوب نیست اما اگر طولانی شود تا حد زیادی کنشگران سیاسی جدید را نیز تا حد زیادی سرخورده و ضداجتماعی خواهد کرد.
۲- آزمون رسانه‌ای شدن در نهایت باعث تقویت نهاد دین می‌شود.زیرا بیرحمانه دین مورد انتقاد قرار می‌گیرد. انتقاد شدید روی هر چیزی آن را به شدت قوی می‌کند.
برند سازی دینی و بازسازی مرجعیت اجتماعی بر بستر رسانه همانطوری که در جریان تجربه‌ی اجتماعی برخی روحانیون رسانه ای رخ داده و هزاران جوان را پای کار پویش‌هایی اورده است که با آثار اجتماعی دنبال منافع مردم و حتی محیط زیست است.
با تجدید تجربه مشارکت اجتماعی آنگونه که از نماز جمعه تبریز در تیراژ وسیع معرفی شده و باعث شد در جریان اعتراضات تبریز بزرگ مصون بماند و حتی جایی مثل نماز جمعه کن (بخش غربی تهران) را تحت تاثیر حضور روحانیون مهذب، جوان از ریل بروکراتیک به سمت نوکری مردم تغییر جهت داده ، به لطف رسانه چنان معرفی می‌کند که خودش را به سایر بخش‌ها که راه را اشتباه رفته‌اند؛ نیز تحمیل شود.
۳- رسانه نظام را پالایش می‌کند. ممکن است که این فضا تلفاتی هم داشته باشد اما اتاق شیشه‌ای یا همه را مانند امام جمعه سابق ایلام به توضیح می‌کشاند یا پدران ژن خوب در گرداب سکوت و خجالت تبعید می‌کند. هیچ اتفاقی بهتر از این نیست که یک نظام ،آمدنیوز ی داشته باشد که در آن کسی جرات نکند دست از پا خطا کند. نهادهای نظارتی چه چیز بهتر از این می‌خواهند که دشمن ناجوانمرد نظام از هیچ رطب و یابس و دروغ و راستی از کژی ها نگذرند.
در این مسیر قطعا "اخلاق" اجتماعی و اعتماد عمومی لطمه جدی خواهد خورد اما این شوکران منافع خاص خودش را هم دارد. دادگاه افکار عمومی در مسیر این تجربه رفتار و مسیر اشتباه را روز به روز تنگ‌تر خواهد کرد.
۴- دولت‌ها بالاخره از وجود افراد متکبر میکروفن پرت کن خالی خواهند شد. منطق رسانه حتی اگر اسم‌ش را ظاهر سازی هم بگذاریم خودش را به ادارات و بوق‌چی‌های آن تحمیل خواهد کرد. امروز به وضوح می‌بینیم رانتیرهای ذاتی که حتی وجه معروفیت‌شان هم نام‌خانوادگی شان است. تحصیلات شان ، زیارت‌شان ، شغلشان و نفس کشیدنشان رانت است باید در شبکه‌های اجتماعی عکس زباله گرد بگذارند تا بتوانند در دادگاه افکار عمومی باقی بمانند. شما اسم این را بگذارید ریا!
به عبارتی وقتی جامعه جوری شود که فلان آقازاده جرات نکند مزدا۳ سوار شود. از سایه خودش هم بترسد، این یک نعمت بی‌بدیل است.
۵- عمل جراحی مهم عصر رسانه مهم‌ترین آزمون بقای نظام و جامعه ایران است. اگر دانشوران بتوانند با آگاهی و همفکری جامعه و نظام جدیدی را که از زیر این سیلاب اطلاعاتی بیرون می‌آید و متولد می‌شوند را زودتر بشناسند.
محمد صادق دهنادی