هزاره خیام؛ فیلسوف شاعری که باید دوباره شناخت

نخستین نشست از سلسله نشست های هزاره خیام شامگاه پنجشنبه با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی گشایش یافت و حاضران به بحث و تبادل نظر پیرامون جنبه های علمی خیام پرداختند.
عضو شورای اجرایی کنگره خیام شناسی و طراح چهره های ماندگار کشور در حاشیه این نشست به خبرنگار ایرنا گفت: نشست های هزاره خیام در تهران، اصفهان و تبریز برگزار می شود.
محمود اسعدی افزود: خیام شخصیت بین المللی و جهانی است که توسط فیتز جرالد با ترجمه آزاد از او به عنوان شاعر ایرانی جهانی شد.
وی گفت: جرالد، خیام را جهانی کرد اما صدمه ای هم که ترجمه خیام به عنوان شاعر صرف به این دانشمند وارد کرد، تک بعدی نگری به او بود به گونه ای که ابعاد ریاضی، نجوم و شخصیت بارز او در اسلام نادیده گرفته شد.
به اعتقاد اسعدی، شاید هم علت این امر، ناتوانی ما در شناخت و شناسایی خیام به جهانیان بوده است.
وی برگزاری هزاره خیام را همزمان با هزارمین سالگرد تولد این شخصیت نامدار را شناسایی ابعاد و جنبه های فرهنگی، علمی، هنری، نجوم و نمایان کردن ابعاد ناگفته و نانوشته خیام عنوان کرد.

**اعجاز پیام خیام اثرگذاری در ذهن مخاطب است
رییس کرسی شرق شناسی دانشگاه بلگراد صربستان نیز در نشست خیام شناسی گفت: پیغام های خیام بسیار شفاف و واضح است و مستقیما در فکر انسان اثر مثبت می گذارد، این معجزه آور است که پیام های خیام در فکر ما اثر دارد.
پروفسور تناسکوییچ افزود: ترجمه های زیادی در مورد خیام و آثار او توسط اندیشمندان دنیا صورت گرفته اما ترجمه های درستی نبوده است.
وی تاکید کرد: پیغام خیام در مورد دانش واقعا پر از شگفتی است اما حالات روحی و روانی شاعر را نمی توان ترجمه کرد تا قابل درک شود.
این شرق شناس اروپایی ادامه داد: با ترجمه نمی توان انتظار داشت وارد فکر خیام شویم، اما نکته مهم این است که خیام فقط ریاضیدان نبوده و دانشمند و شاعر هم بوده و با انواع علوم خود رسیدن به هدف نهایی را برای ما ساده کرده است.
وی خاطرنشان کرد: خیام معروفترین فیلسوفی بود که در هزاره اخیر اثرگذار بوده و عقاید و نوشته هایش را برای هزاران سال بعد هم می توان مورد استفاده قرار داد.
فیلسوف و متفکر معاصر ایرانی نیز در این نشست گفت: خیام یکی از معدود کسانی است که در غرب، بسیار شناخته شده است و چهره ای که اخیرا از خیام ترسیم شده به واسطه شهرت وی در غرب است اما متاسفانه برداشتی که از او شده چندان مطلوب نیست.
غلامرضا اعوانی افزود: تصویر ارائه شده از خیام در غرب فردی خوشگذران، شکاک، لاابالی و منکر مبدا معاد و کسی است که به خدا قائل نیست و این تصویر متاسفانه به کشورهای اسلامی هم راه یافته است و بسیاری از روشنفکران هم این تصویر را پذیرفته اند.
وی تصریح کرد: در حالیکه خیام در ادبیات نیز بی نظیر است و ریاضی کردن نجوم هم به وسیله خیام صورت گرفت و امروزه تمام علوم، ریاضی شده اما در زمینه وجودشناسی ریاضی، کار زیادی صورت نگرفته است.
اعوانی با تاکید بر شناخت بزرگان ایرانی گفت: 40 درصد آثار ابن سینا هنوز چاپ نشده در حالی که این دانشمند در الهیات و منطق، تحول عظیمی ایجاد کرده که کمتر در این زمینه کار شده است.