فیلمسازی که در حوزه موضوعات دینی و قرآنی فعال است علاوه بر تسلط بر معانی و مفاهیم مرتبط با آن، نیاز به ابزاری به منظور تبلور آنها در قالب تصویر و روایت سینمایی دارد که این امر نیاز به ذوق و خلاقیت بالای فیلمساز دارد.
نادر طالبزاده؛ کارشناس سینما و فیلمساز قرآنی گفت: صحبت پیرامون سینمای قرآنی و مؤلفههای آن بسیار عمیق است و نیاز به
صبر و حوصله فراوان دارد که بتوان راجع به هر یک از مؤلفهها و شاخصهای آن
صحبت کرد، اما اجمالاً باید گفت که سینمای قرآنی یا در حوزه پرداخت تاریخی
به وقایع اسلامی و قصص قرآنی تعریف میشود یا در مکاشفه و تأویل و تفسیر
عبارات، معانی و مفاهیم قرآنی که به دنبال مصادیق امروزی آن در زندگی معاصر
است.
وی گفت: اینکه در شرایط کنونی به این مسئله بپردازیم که کدام
یک از بُعد فیلمسازی قرآنی باید مورد توجه قرار گیرد و آیا فیلمسازی
براساس روایات و قصص قرآنی بیشتر مورد مطالبه است یا باید با استفاده از
مفهوم و مصداقی قرآنی، روایت سینمایی را بر موازین زندگی در اجتماع کنونی
استوار کرد، نظر قاطعی در طرد یکی و ارجحیت یکی بر دیگری وجود ندارد و همان
مقدار که پرداخت مصداقی به مفاهیم قرآنی در سینما لازم و ضروری است، روایت
تاریخی نیز یک نیاز محسوب میشود و تجربه نشان داده است که نسلهای
گوناگون طی ادوار مختلف تاریخی از آنچه که بر سر پیشینیانشان آمده است عبرت
گرفتهاند.
سازنده فیلم قرآنی «بشارت منجی» تصریح کرد: یک قاعده
کلی در زمینه ساخت فیلم قرآنی وجود دارد و همواره مفروض است و آن اینکه به
هر حال برای ساخت فیلم قرآنی چه در حوزه تاریخی و چه در حوزه روایت اجتماعی
مبتنی بر مصادیق و مفاهیم قرآنی، علاوه بر اشراف به محتوای مورد نظر نیاز
به ذوق و خلاقیتی داریم که بتوان این مفهوم و محتوا را به شکلی جذاب در قاب
تصویر به ثبت و ضبط رساند.
وی به فیلم «الرسالة» ساخته مصطفی عقاد
اشاره کرد و گفت: این فیلم یک شاخص در زمینه فیلمهای قرآنی با محور قرار
دادن وقایع تاریخ صدر اسلام محسوب میشود که فیلمساز در آن هم بر دانش نسبی
خود نسبت به برههای از تاریخ اسلام متکی بوده و هم از مشاوره خبرهترین
کارشناسان تاریخی بهرهمند بوده است، اما آنچه که بیش از همه اینها
«الرسالة» را همچنان محبوب مخاطبان سینما قرار داده است، خوشذوقی فیلمساز
در سبک خاصی از کارگردانی، میزانسن و استفاده از بازیگرانی است که این
فیلم را در زمینه ساختار نیز اصطلاحاً خوشساخت جلوهگر کرده است.
دبیر
جشنواره فیلم مردمی عمار ادامه داد: در شرایط کنونی و در ارزیابی هر فیلمی
بهویژه فیلم قرآنی و دینی تنها نباید به بُعد خاصی از آن توجه کرد و ضعف و
قوت یک فیلم را تنها برپایه مؤلفه و جزئیات واحد مورد نظر قرار داد، هر یک
از اجرای فیلم در توفیق و یا عدم توفیق فیلم نقش بسزایی دارند و فیلمساز
باید علاوه بر اشراف کامل بر وجوه فنی و ساختار روایی فیلم به موضوعات
دیگری که اصطلاحاً پیشبرنده آن هستند نیز توجه کافی داشته باشد.
طالبزاده
تأکید کرد: اجزای تشکیلدهنده فیلم همچون انتخاب قاب تصویر، زاویه دوربین،
طراحی گریم و لباس، طراحی صحنه و مواردی از این دست در توفیق یک فیلم و
باورپذیری آن بسیار مهم و نقش اساسی را ایفا میکند که باید حساسیت ویژهای
به روی تکتک آنها داشت حتی موسیقی فیلم که شاید کمترین توجهی به آن
میشود و در اولویت چندم ممکن است از سوی گروه فیلمسازی قرار داشته باشد
که متأسفانه عدم توجه به این موارد و ضعف در نحوه اجرا و ساخت آنها بر
کلیت اثر تأثیر منفی خواهد گذاشت.
وی در پایان گفت: ما در عالم
فیلمسازی یک عبارت مصطلحی را به کار میبریم و آن هم اینکه مثلاً فلان
مقوله وارد میزانسن شده است، میزانسن تنها هدایت بازیگر و نحوه کنش او جلوی
دوربین نیست و ممکن است یک موسیقی متن تأثیرگذار نیز وارد میزانسن شود و
تأثیر خود را بر روند روایت فیلم به شکل شایستهای بگذارد، در مورد فیلم
دینی و قرآنی جایگاه و تأثیر موسیقی در جذابیت فیلم انکارناپذیر است.
منبع: ایکنا