پس از خروج آمریکا از برجام، نگرش های مختلفی در فضای رسانه ای و شبکه های اجتماعی نسبت به این رویداد شکل گرفت و کارشناسان عرصه های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز با عینک خود به تحلیل و ارزیابی آن پرداختند.رخدادی که مردم در حل آن نقش ویژه ای دارند.
به گزارش تابناک فرهنگی، در ارزیابی ها بیشتر بر نقش و جایگاه دولت، نهادها و سازمان ها برای مقابله و بی اثرساختن این واقعه تاکید شده است اما همانگونه که گفته شد مردم نقشی برجسته دارند.
در زمینه نقش و جایگاه مردم به ذکر چند نکته می پردازیم؛
1- نظام جمهوری اسلامی به عنوان نظامی مردم سالار شناخته می شود. این نظام با مقبولیت و مشروعیتی خود جایگاه ویژه ای برای مردم در عرصه اجتماعی و سیاسی قائل است. تاریخ چهار دهه مردم سالاری جمهوری اسلامی گویای نقش و جایگاه مهم مردم در عرصه های مختلف است. بر این اساس مردم در ایران از نقشی سازنده و برجسته برخوردارند و جایگاه مردم به صورت تبعی نیست.
با خروج آمریکا از برجام بار دیگر نقشی که مردم می توانند عهده دار شوند به میان می آید، در این بین یکی از اصلی ترین زمینه هایی که می تواند بر نقش مردم بیافزاید، اعتماد مردم به ساختار و نظام سیاسی است. در واقع اعتماد، مهمترین پیش نیازی است که افراد را به داشتن تعامل دوسویه یا چندسویه تشویق می کند. بسیاری از اندیشمندان اجتماعی، اعتماد را احساس یا برداشتی منطقی می دانند که بر مبنای دید مثبت یا به عبارتی حسن ظن متقابل، به تعاون و همکاری منجر می شود؛ در این شرایط انسان ها با داشتن طیفی گسترده از دیدگاه ها و منافع متفاوت قادر خواهند بود مسائل و مشکلاتی که برای عمومیت جامعه مطرح است، حل کنند.
مردم نشان داده اند که در بزنگاه های تاریخیِ همیشه در صحنه بوده اند و نظام سیاسی را تنها نگذاشته اند. این مساله نیز ریشه در اعتمادی بوده که میان مردم و حاکمیت وجود داشته است. بر این اساس باید این اعتماد تقویت شود و سرمایه های اجتماعی قدر دانسته شوند.
2- کشورمان در شرایطی بسر می برد که باید فارغ از نگاه حزبی، گروهی و جریانی به قضایا بنگریم و منافع ملی را قربانی منافع زودگذر نکنیم. زدودن امیدِ مردم نه تنها اعتماد شکل گرفته را خدشه دار می کند بلکه عملکرد کل سیستم را زیر سوال می برد.
باید این مساله را در نظر بگیریم که هدف دشمنان موجودیت کشور است و رفتار و کنش آنها محدود و منحصر به یک جناح سیاسی نیست. بنابر این فروکاستن آن به یک مساله گروهی گناهی نابشخودنی و جبران ناپذیر است.
در این شکی نیست که دولت، نهادها و سازمان ها به عنوان کارگزارانِ ساختار در پی بهبود شرایط گام بر می دارند و به دنبال حل مشکل هستند. با این حال نمی توان نقش مردم در گذر از بحران ها و رسیدن به جاده سلامت را نادیده انگاشت. از این رو پر بیراه نیست اگر بگوییم بدون مردم حل مشکلات، شدنی نیست.
3- مردم امروز با توجه به شرایط کشور وظیفه ملی و تاریخی برعهده دارند. بنابر این با همراهی و همدلی می توان مشکلات را از پیش پای کشور برداشت. در واقع رابطه ای همبسته میان سرمایه های اجتماعی و همبستگی ملی وجود دارد. بر همین اساس یکی از نقش های مهم سرمایه اجتماعی ایجاد وحدت و وفاق ملی به عنوان ضرورتی مهم و اصلی است.
البته برای رسیدن به جامعه ای مطلوب از نظر سطح اعتماد عمومی متقابل باید شاخصه هایی چون صداقت، شفافیت و احترام متقابل مورد توجه قرار گیرد. ساخت این اعتماد عمومی نیز جز در سایه توجه به سرمایه های اجتماعی و مردم نمی تواند محقق شود.
4- از طرفی نیز توسعه و پیشرفت اقتصادی در جوامع مختلف نیازمند بسترها و ملزوماتی است که برجسته ترین آن ها وفاق و همدلی اجتماعی و سیاسی است. بر این اساس مهمترین آسیبی که در نبود وحدت به اقتصاد وارد می شود، کاهش سرمایه گذاری و گسترش رکود خواهد بود.
بر این اساس تقویت وفاق و اعتماد میان مردم و مسئولان و مسئولان با هم امری گریزناپذیر است. این رویه را می شود طی سال های گذشته مشاهده کرد که با وجود تحریم های گسترده ای که وجود داشت، مردم ناامید نشدند.
5- پس از خروج آمریکا از برجام رسانه های معاند تلاش می کنند با ایجاد ناامیدی در میان مردم بر اقدامات هیجانی دامن بزنند و به ویژه وضعیت اقتصادی را نابسامان جلوه دهند. بر این اساس مردم با حفظ آرامش و دوری گزیدن از اقدامات هیجانی، می توانند مانع ایجاد التهاب های مالی و نوسان بازار شوند. از این رو این درک شرایط و وضعیت کشور و گذر از مشکلات با همراهی و همدلی مردم و تدبیر سازنده مسئولان امکان پذیر خواهد بود.