کوروش متین: خوانندگان بزرگ موسیقی ایرانی در بُعد مالی سختگیرند

به گزارش سرویس موسیقی تابناک فرهنگی ؛ کوروش متین، آهنگساز و نوازنده ی سنتور، با همراهی گروه «نیستان» جمعه، یکم مرداد ماه کنسرت خود را در تالار رودکی به روی صحنه می برد.
آهنگساز و سرپرست گروه «نیستان» پیش از ظهر امروز در نشست خبری این کنسرت که در تالار وحدت برگزار شد، درباره ی این کنسرت و دیگر برنامه های موسیقایی خود با خبرنگاران گفتگو کرد.
این هنرمند با گرامی داشت یاد هنرمند تازه سفرکرده، عباس کیارستمی، گفت: با توجه به ضایعه ی بزرگ پرواز استاد کیارستمی، کنسرتمان را تقدیم می کنیم به روان پاک ایشان؛ اما چون هیچ گاه علاقه یی به کار تبلیغی نداشته ام و این نیز نخستین بار است که در نشست خبری شرکت می کنم، نخواستم بر روی این موضوع مانور تبلیغی بدهم و از پیش آن را اعلام کنم.
متین درباره ی سازبندی و اعضای «نیستان» گفت: گروه ما 12 نفر عضو دارد و سازبندی آن با حضور سازهای سنتور، تار، عود، سنتور باس، نی، کمانچه، قیچک آلتو، سه تار، دف و تنبک شکل گرفته است. دو خواننده نیز در کنار اعضای گروه حضور دارند، که به سبب ضرورت هایی که وجود دارد، همخوان هایی نیز این دو خواننده را همراهی خواهند کرد.

** به یاد استادان شهناز و مشکاتیان
سرپرست گروه «نیستان» درباره ی کیفیت اجرای کنسرت این گروه گفت: این کنسرت که در ادامه ی تجربه های من در زمینه ی چند صدایی در موسیقی ایرانی است، در دو بخش اجرا می شود؛ یک بخش با کلام و یک بخش بی کلام که شکلی جدّی تر دارد. در بخش باکلام، شعرهایی از خیام، مولانا، حافظ و حمید ادیب که چند سالی است فوت شده، در مایه های دشتی، بیات ترک و نوا اجرا می شود.
وی ادامه داد: استاد پایور می گفتند که بیش از آنکه به موسیقی دانِ خوب نیاز داشته باشیم، باید تلاش کنیم شنونده ی خوب تربیت کنیم. بنده نیز همواره به این موضوع معتقد بوده ام که باید بینش مخاطبان را تقویت کرد، از این رو در کنار بخش باکلام، بخشی را هم در نظر گرفته ایم که در دو قسمت به صورت بی کلام اجرا می شود؛ در قسمت نخست، بنده به یاد استاد شهناز که در نخستین آلبومم (سکوت) حضور داشتند؛ و نیز به یاد استادم، پرویز مشکاتیان، تکنوازی سنتور می کنم. در قسمت دوم نیز دونوازی کمانچه و تنبک اجرا خواهد شد.

** خوانندگان بزرگ ما نگاه اجتماعی خود را عمق بیشتری ببخشند
متین که در سال 79 آلبوم موفق و پر مخاطب «سکوت» را با صدای روانشاد ایرج بسطامی منتشر کرده، درباره ی خواننده های کنسرت گروه «نیستان» گفت: در این کنسرت به سراغ دو خواننده ی جوان رفته ام؛ مصطفی حامدی که شاگرد مظفر شفیعی است و مهسا دامرودی که شاگرد مهدی فلاح بوده و نزد استاد لطفی نیز آموزش هایی دیده است.
وی افزود: من همیشه بدین افتخار کرده ام که در 23 سالگی خواننده ی نخستین کارم، ایرج بسطامی بوده است؛ اما همین آلبوم موجب شد تا پس از آن نتوانم افتخار همکاری با خواننده یی در حدّ و اندازه ی ایرج بسطامی را داشته باشم، زیرا خوانندگان بزرگ ما در بُعد مسائل مالی بسیار سختگیر هستند.
متین کلام خود را پی گرفت و گفت: جریان موسیقی ایرانی مبتنی بر حضور خواننده شده است و بسیاری از خوانندگان بزرگ ما می خواهند 80 درصد از درآمد بلیت فروشی یک کنسرت به خواننده اختصاص یابد. در این حال پس تکلیف نوازنده های اغلب جوان و با انگیزه که ساعت ها در کنار یکدیگر تمرین کرده اند، چه می شود؟ از این رو با دو خواننده ی جوان همکاری کرده ام که با مسائل روز موسیقی ایران نیز آشنایی دارند.
وی ادامه داد: من به اهمیت آواز و برجستگی آن در موسیقی ایرانی واقفم و همواره آرزومندم خوانندگان ما شرایط زندگی و مادی خوبی داشته باشند، اما از همه ی این خوانندگان بزرگ خواهش می کنم توجه و دید اجتماعی خود را نسبت به موسیقی ایرانی عمق بیشتری ببخشند.

** چهل جلسه تمرین برای یک ساعت اجرا!
این آهنگساز درباره ی دشواری های اجرای موسیقی ایرانی در کشور گفت : گروه هایی که در ایران موسیقی اجرا می کنند، تحت فشار زیادی هستند؛ ما داریم با 12 عضو، چهل جلسه تمرین می کنیم تا تنها یک شب در تالار رودکی به روی صحنه برویم و بعد همه چیز تمام می شود، که این انگیزه ی جوانان موسیقی را از بین خواهد برد.
وی افزود: دولت باید حمایت کند؛ من، یک نفر هستم و نمی توانم همه ی کارهای هنری و اجرایی کنسرت را از صفر تا صد انجام دهم.
این آهنگساز درباره ی اقبال کم تر مردم به موسیقی جدّی و به ویژه موسیقی ایرانی، گفت: زمانی که رادیو و تلویزیون گاه از صبح تا شب نازل ترین و فالش ترین موسیقی ها را پخش می کند، بنده یی که سی سال است دارم کار هنری می کنم و نامم را هم یک هزارم مردم ایران نمی شناسند، چه می توانم بکنم؟

** درخواست نواختن آکاردئون از پرویز مشکاتیان
متین ادامه داد: وقتی در تلویزیون ساز را نشان نمی دهند اما در سریال تزریق مواد یک معتاد را نشان می دهند، چه باید کرد؟ در یکی از شهرستان ها فردی مرحوم استاد پرویز مشکاتیان (آهنگساز و نوازنده ی نامدار سنتور) را دیده بود و از استاد خواسته بود تا برایش آکاردئون بزند! در چنین شرایطی که بسیاری از مردم حتی سازهای موسیقی ملّیشان را نمی شناسند، چه انتظاری می توان داشت؟
وی گفت: شماری از مردم ما امروز نمی توانند تاریخ بیهقی یا شعر سعدی و مولانا و عطار را از رو بخوانند؛ و در حالی که به قول استاد دهلوی ما شش هزار شاعر صاحب دیوان در ایران داشته ایم، بسیاری از دوستان ما در آکادمی ها حتی یک بیت شعر را هم حفظ نیستند.
متین افزود: در عین حال وظیفه ی ما هنرمندان، حفظ و اشاعه ی موسیقی است و برای همین است که بنده 21 سال است که دارم تلاش می کنم تا گروه ناشناخته ام را حفظ کنم، زیرا هنرمند در قبال جامعه اش وظیفه دارد. اما توان هنرمند هم حدّی دارد؛ و این دولت است که باید ساختارهای اجتماعی را اصلاح کند.

** تأسیس ارکستر سازهای ملّی و کمک های حسین علیزاده
متین که از سال 1392 ارکستری را به طور ویژه با سازبندی سازهای ملّی راه اندازی کرده، درباره ی این ارکستر گفت: در جهت تجربه هایم در زمینه ی پلی فونی یا چند صدایی در موسیقی ایرانی، مدتی است که ارکستری را به نام «هنرآوران» با ارکستراسیون سازهای ملّی تأسیس کرده ام، که 28 و 29 مرداد ماه 95 نیز برای اجرای کنسرت به روی صحنه خواهد رفت.
وی گفت: ما این ارکستر را با زحمت و علاقه ی خودجوش یک عده جوان مشتاق جمع کرده ایم و چون متأسفانه از هیچ جایی حمایت نمی شویم، حتی برای هزینه ی چای اعضای گروه هم در مضیقه ایم؛ به همین علت، به هیچ رو امکانِ آن را نداریم که بتوانیم از رهبر مهمان برای این ارکستر دعوت کنیم، چراکه دعوت از رهبر مهمان هزینه بر است. به همین دلیل متأسفانه بنده خود، بر خلاف عرف ناچارم که افزون بر آهنگسازی، رهبری ارکستر را هم بر عهده بگیرم.
این آهنگساز گفت: افزون بر این، چون رپرتوآری برای ارکسترهای بزرگِ تمام ایرانی وجود ندارد، رهبر ارکستر برای چنین ارکسترهایی نیز بسیار کم است؛ زیرا ملودی سازان ایرانی اغلب، دوره های رهبری ارکستر را نگذرانده اند.
متین گفت: موسیقی ایرانی نیاز دارد به اینکه با جریان روز همراه شود و یکی از هدف های ما از تشکیل این ارکستر، همین بوده است. استاد حسین علیزاده هم دارند ما را در این کار کمک می کنند تا به امید خدا اتفاق های خوبی رقم بخورد.
وی با ابراز گله از علی رهبری، مدیر هنری سابق ارکستر سمفونیک تهران که گفته بود 'ارکسترِ کوتاه عمرِ « سازهای ملّی» به رهبری اسماعیل تهرانی از نخستین تجربه ها در نوع خود بوده است'، گفت: من از این ادعای آقای رهبری گله مندم؛ زیرا ما در 28 و 29 خرداد 94 و پیش از تشکیل ارکستر سازهای ملّی به رهبری آقای تهرانی، با ارکستر سازهای ملّیی که راه انداخته ایم و ارکستر «هنرآوران» نام دارد، به روی صحنه رفتیم.
وی افزود: سال ها پیش از این نیز استاد حسین دهلوی ارکستر مضرابی را راه اندازی کرده بودند، که جزو تجربه های اولیه در این زمینه بوده است. بنابراین، نباید تاریخ را تحریف کرد و نادیده گرفت. بنده همچنین تلاش استاد اسماعیل تهرانی در راه اندازی ارکستر «شهر» را ارج می نهم و برایشان آرزوی موفقیت می کنم.

** در نیم قرن آینده ایران یک از بزرگ ترین مرکزهای موسیقی آسیا خواهد بود
متین درباره ی وضعیت امروز موسیقی ایران گفت: من هرگز برای موسیقی ایرانی نگران نیستم و تصور می کنم در نیم قرن آینده، ایران یکی از بزرگ ترین مرکز های موسیقی آسیا خواهد بود؛ زیرا شک ندارم پدیده هایی که از بستر جامعه و اکادمی ها پدید خواهد آمد، اتفاق خوبی را رقم خواهد زد، ضمن اینکه اکنون سال ها است که موسیقی ایرانی در دانشگاه ها و آموزشگاه ها تدریس می شود و همین ها آینده ی این موسیقی را تضمین می کند، اما باید صبور بود.
کوروش متین، از شاگردان برجسته ی استاد روانشاد پرویز مشکاتیان است. وی با وجود آنکه سال ها در موسیقی ایرانی فعال بوده، اما تاکنون تنها سه آلبوم «سکوت» با صدای روانشاد ایرج بسطامی و تکنوازی استاد مرحوم جلیل شهناز؛ «آخرین پرواز» به یاد استاد مشکاتیان؛ و «چندگاه» را روانه ی بازار موسیقی کرده است.
کنسرت گروه «نیستان» به سرپرستی و آهنگسازی کوروش متین و با خوانندگی مصطفی حامدی و مهسا دامرودی، ساعت 21 جمعه، یکم مرداد ماه 1395 در تالار رودکی برگزار می شود.