سؤال گردشگران و مسافران عبوری درباره اینکه "پارکی یا محلی برای استراحت یا سکونت وجود دارد؟” و یا "برای تفریح کجا میتوانیم برویم؟”؛ سؤالی آشنا براش شهروندان دماوندی است. وضعیتی که امروز که برای گردشگران در دماوند اتفاق میافتد شاید در اغلب نقاط گردشگری بهوضوح به چشمان خود دیده باشیم. حتی امکان دارد برای خود ما هم رخداده باشد. چراکه این تنها گردشگران نیستند که باید از امکانات رفاهی در سطح شهر برخوردار باشند؛ بلکه برخورداری از حداقل امکانات در سطح شهر جز حقوق اولیه هر شهروندی میباشد.
شهر دماوند دارای پتانسیل گردشگری بالایی است و همین امر موجب انتخاب این شهر بهعنوان شهر نمونه گردشگری شده است. این پتانسیلها شامل گردشگری طبیعی و آثار تاریخی میباشد. ظرفیت گردشگری دماوند که بهنوعی نقاط قوت و فرصت شهر بهحساب میآید شامل: باغات متعدد میوه، زنبورداری، طبیعت چشمنواز، کوههای متعدد، گیاهان دارویی کمنظیر، چشمهساران، آبشار، رودخانه، دریاچه و … و ازلحاظ دارا بودن آثار تاریخی دارای قدمت طولانی میباشد.
اما…
ما در اینجا با دو بحث اصلی سروکار داریم. ساختار و کارکرد شهر…
ساختار شامل تأسیسات و تجهیزات روبنایی و زیر بنایی و امکانات، کارکرد هم به بعد اجتماعی، فرهنگی و نیروی متخصص در این زمینه بر میگردد. شهر ما نیاز به اطلاعرسانی قوی در سطح منطقه و فرا منطقه ای دارد.
شاید بگویند دماوند فاقد هتل میباشد!
باید گفت گردشگر برای کدام ظرفیت گردشگری باید این شهر را مقصدی برای اقامت چند شب خود در نظر بگیرد که برایش هتل در نظر گرفته شود؟
شهر ما با داشتن قدمت دیرینه تاریخی از نداشتن یک موزه مردمشناسی رنج میبرد. شاید بگویند مگر این اولویت شهر ماست!
باید بگویم که اقتصاد شهری زمانی پویایی خود را بهدست میگیرد که متکی بر اقتصاد محلی باشد.
یک گردشگر زمان بدو ورودش به شهر نمونه گردشگری نباید سردرگم باشد.
باید تابلوهای اطلاعرسانی به دو زبان فارسی و انگلیسی با علائم مربوط به گردشگری در سطح شهر وجود داشته باشد.
باید ارگانهای مربوطه کیوسکهایی ابتدای شهر داشته باشند جهت راهنمایی و اطلاعرسانی مفید و به هنگام.
باید افراد متخصص به این زمینه به گردشگران معرفی و آنها را راهنمایی نمایند.
دماوند میتواند به یک شهر خلاق درزمینه بهرهمندی از سنتهای قدیم خود باشد. محصولات کشاورزی، گیاهان دارویی، پخت نان، گردو، عسل، سیب و … .
ازجمله آثار تاریخی که میتوان در سطح شهر به آنها توجه ویژهای داشت برای اسکان گردشگران داخلی و خارجی و در زمانهای گذشته همچنین کاربری را داشتهاند وجود تعدادی کاروانسرا میباشد که روزبهروز بهدست فراموشی هستند. ادارات مربوطه میتوانند با اختصاص بودجهای اقدام به خریداری و احیای آنها نمایند. بهجای اینکه آنها را تخریب یا مجوز تغییر کاربری آنها داده شود. به اینگونه قدمت و آثار تاریخی شهر هم حفظ خواهد شد. چرا که امروزه بحث بازآفرینی شهرها و هویت شهری و تعلق به مکان مطرح است. این آثار تاریخی هم جزئی از هویت شهری ما هستند.
علاوه بر آن دماوند دارای باغات متعددی در کنار رودخانهها میباشد که میتوان از این پتانسیل هم تحت عنوان باغ رستوران و … بهره برد. میتوان در این مکانها محصولات محلی دماوند را در قالب غرفه و نمایشگاه عرضه نمود.
مگر غیرازاین است که در تابستان کنار خیابان مشاء و چشمه اعلا دستفروشان اقدام به فروش محصولات دماوند مینمایند و بهجز ایجاد ترافیک و برهم زدن نظم اداره یک شهر چیز دیگری نصیب شهر ما میشود؟
درست است که هر اقدامی بهخصوص گردشگری با خود افراد با گرایشهای مختلف فرهنگی و اجتماعی را به همراه خواهد داشت، اما میتوان با پرورش نیروی ماهر در این زمینه و آموزشهای لازم و وارد عمل شدن ارگانهای مربوطه از آسیبهای احتمالی نیز پیشگیری نمود.
یکی دیگر از موهبتهایی که دماوند دارد و ما از آن غافل هستیم داشتن روستاهای متعدد است که هر یک دارای پتانسیل خاص خودشان هستند. روستاها تکیهگاه اقتصاد محلی و نیروی متحرک اقتصاد شهری هستند. میتوان با احیای روستاها باعث رونق آنها شد و از مهاجرت روستاییان به شهر پیشگیری کرد. خانه دوم روستایی یکی از راهکارها در این زمینه میباشد.
این قبیل اقدامات را میتوان از دو راه پیش برد:
ارائه طرحهای مرتبط با این زمینه به ادارات مربوطه که همت مسئولان شهری را برای تصویب و البته مهمتر از آن اجرایی شدن آنها را میطلبد.
همچنین اقدام از طریق افراد بهصورت خصوصی، خود افراد خوشذوق و متعهد و دلسوز اماکنی در این رابطه راهاندازی نمایند که البته به یک اعتمادسازی و اطمینان از برگشت سرمایه نیاز دارد.
حال با همه این بحثها امید است از این موهبتهای الهی به نحو احسنت در راستای ارتقای شهر دماوند بهره بده شود.
منبع : http://tarood.ir