کشف اسکلتهای انسان در کف فضاهای معماری تپه ارسطو از دفن افراد به سنتهای پیش از تاریخ در دوره انقلاب روستانشینی حکایت دارد، آن زمان که انسانها برای نخستینبار مُردگان را در محل زندگی خود دفن می کردند.
به گزارش سرویس میراث فرهنگی و گردشگری تابناک فرهنگی ، «اکبر پورفرج»، رییس هیأت کاوش تپه ارسطو کشاورزی، مالکیت خصوصی، سکونت انسانی، قاچاق و تجارت غیر قانونی، نداشتن درک اقتصادی و هویتی آثار فرهنگی را از چالشهای میراث فرهنگی در مقابل حفاظت اعلام کرد و گفت: در این میان آنچه بیشتر از همه تپه ارسطو را تهدید میکند، کشاورزی است.
وی هدف اصلی از کاوش در تپه ارسطو را کاهش این معضلات و شناساندن این محوطه تاریخی و ارزشمند ماقبل تاریخ دانست و افزود: در این صورت امکان حفظ این اثر باستانی بیش از پیش مهیا میشود.
او نجات محوطه از خطرات و تهدیدها، ایجاد سایت موزه و داشتن یک نماینده از هزاران محوطه انقلاب تولید غذا و شهر نشینی و کمک به شناخت تاریخ بشریت را ازدیگر اهداف انجام کاوش در تپه ارسطو اعلام کرد.
به گفته وی، در بررسیهای سطحی و اولیه با توجه به یافتههای موجود دو دوره اصلی مس سنگی و عصر مفرق برای گروه باستانشناس مشخص شد که بعد از حفاریها نیز همین نتایج به دست آمد، نحوه کاوش در این تپه باستانی را انتخاب محل ترانشه و گمانه زنی و تعیین حریم محوطه عنوان کرد و افزود: کاوش در تپه ارسطو به کشف خشتهای مستطیلی، آثار معماری، اسکلتهای انسانی، خمرههای بزرگ سفالی،سفالهای منقوش، درفش، ابزارهای استخوانی، بقایای اجاق، سنگ آسیاب، انبار آذوقه، دیوار دفاعی و سفالهای کمیاب «کورارس» منجر شد .
پورفرج یکی از موارد برجسته در این منطقه تاریخی را حیات فرهنگ «یانیک» در این محدوده دانست که از ویژگیهای آن سبک معماری خاص است و افزود: به دنبال بررسیهای انجام شده این فرهنگ از شمال غرب ایران و منطقه آذربایجان تا فلات مرکزی امتداد داشته و از لحاظ وسعت منطقه ایِ این سبک از معماری تپه ارسطو از نمونه های شاخص به شمار میرود.
وی با اشاره به وجود اسکلتهای انسانی در برخی از اتاقهای فضای معماری موجود در این محوطه گفت: این اسکلتها نشان میدهند این افراد به سنتهای پیش از تاریخی در کف تدفین شده بودند.
او گفت: در دوره انقلاب روستانشینی انسانها برای نخستین بار مردگان را در محل زندگی خود دفن میکردند که اجساد کشف شده در تپه ارسطو گواه این مدعا است.
به گفته این باستان شناس، بین آثار کشف شده در تپه ارسطو ملارد با آثار تپه تاریخی «سیلک» درکاشان، تپه «گیان» درلرستان و تپه «یانیک» در آذربایجان شرقی شباهتهای دیده میشود.