به گزارش سرویس موسیقی تابناک فرهنگی، این شیوه نامه با هدف روشمند کرد عملکرد شورای موسیقی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی، تهیه شده است تا از این پس آلبوم ها، اجراهای صحنه ای و غیر صحنه ای با توجه به این شیوه نامه مورد بررسی قرار بگیرد.
این شیوه نامه که بنا دارد ضمن رعایت حقوق فعالان و مخاطبان حوزه موسیقی، از برخوردهای سلیقه ای در این حوزه جلوگیری کند در سه بخش با عنوان های«درآمد»، «آثار غیر صحنه ای» و «آثار صحنه ای» تنظیم شده است.
در بخش«درآمد» مفاهیم و شرایط عمومی آثار موسیقایی به تفصیل توضیح داده شده است. بخش«آثار غیر صحنهای» یا آلبوم نیز به شرح معیارهای«ملودی»، «تنظیم»، «خوانندگی»، «نوازندگی» و «ضبط و میکس نهایی» اختصاص دارد.
در بخش«آثار صحنه ای» نیز علاوه بر توضیح مواردی که در بخش آلبوم به آن اشاره شد، مواردی چون رعایت آداب صحنه ، دارا بودن تکنیک لازم نوازندگان در حین اجرا، رعایت کوک و ... از جمله مفاد این شیوه نامه هستند.
متن کامل شیوه نامه بررسی و صدور مجوز برای استفاده موسسات و هنرمندان بر روی سایت دفتر موسیقی قرار داده شده است که این متن در ادامه می آید:
بسمه تعالی
شیوه نامه ی شورای بررسی صدور مجوز نشر آثار موسیقایی غیرمکتوب و اجرای صحنه ای
درآمد:
موسیقی، به عنوان یکی از شاخصه های مهم توسعه فرهنگی و مؤلفه ای بسیار تأثیرگذار در گستره ی اجتماعی، همواره در صدر توجهات سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه فرهنگ قرار داشته است. ملاحظه ی نفوذ موسیقی در لایه های متنوع اقشار جامعه و نیز حساسیت های پیرامون این مقوله خطیر فرهنگی، مسئولان این عرصه را بر آن می دارد تا آثار عرضه شده در این مقوله را در بوته ی بررسی سطوح تخصصی و همچنین ظرافت های فرهنگی –اجتماعی و اقتضائات زمانی، به منظور تعیین صلاحیت نشر یا اجرای این آثار قراردهند. به این منظور، در اجرای بند دوازدهم ماده دو قانون" اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی"؛ شیوه نامه "شورای بررسی صدور مجوز نشر آثار موسیقایی غیرمکتوب و اجرای صحنه ای " به شرح ذیل، تصویب می گردد:
الف – تعریف مفاهیم:
1- مقصود از شورای بررسی صدور مجوز نشر آثار موسیقایی غیرمکتوب و اجرای صحنه ای -که اختصاراً در این شیوه نامه "شورای موسیقی" خوانده می شود- شورایی است متشکل از استادان و خبرگان عرصه موسیقی در شاخه ها و گرایش های گوناگون این هنر و همچنین یک نفر ، به عنوان نماینده دفتر موسیقی درسمت دبیر شورا.
اعضای این شورا، بنا به پیشنهاد مدیر کل دفتر موسیقی و با حکم معاون امور هنری، تعیین و در جایگاه بازوی مشورتی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به امر بررسی نمونه های صوتی – تصویری آثار ارائه شده، پرداخته و در خصوص کیفیت ، مختصات و تعیین سطح نشر آن ها ،اعلام نظر نموده و در خصوص شرایط فرهنگی-هنری انتشار و یا اجرای آثار مورد نظر، توصیه ی ملاحظاتی خود را ابراز می نمایند.
تبصره یک - منظور از دبیر شورا، فردی است که به نمایندگی از دفتر موسیقی، در شورای مزبور حضور یافته و ضمن دبیری شورا، نسبت به تسهیل اجرای این شیوه نامه، مبادرت می نماید.
2- منظور از آثار موسیقایی غیر مکتوب در این شیوه نامه، هر گونه اثر صوتی یا تصویری موسیقایی ایرانی و خارجی؛ اعم از نواحی، مقامی،دستگاهی،تلفیقی، کلاسیک غربی، مردم پسند(پاپیولار) و ...؛ با لحاظ تمامی کارکرد ها و رویکردهای موجود است که با درخواست متقاضی حقیقی یا حقوقی و پس از طی تشریفات اداری، توسط دبیر شورا جمع آوری و در شورای موسیقی، مطرح و مورد ارزیابی های لازم قرار می گیرند.
3- شورای موسیقی، دارای حلقه های کارشناسی متفاوت در گونه های مختلف موسیقایی- یاد شده دربند قبل- می باشد و نشست های تخصصی هرگونه ی مذکور، به صورت جداگانه، اما با حفظ وحدت رویه، برگزار می گردد.
4- منظور از آثار موسیقایی غیر مکتوب، لوح های فشرده ی صوتی، صوتی – تصویری،کتاب گویا، تک آهنگ و... است و منظور از اجرای صحنه ای- که به اصطلاح "کنسرت" نیز گفته می شود- برنامه های اجرای موسیقی در تمامی گرایش های یاد شده در بند2 بخش تعریف مفاهیم این شیوه نامه می باشد که در سالن های مخصوص و فضاهای عمومی و خصوصی سرپوشیده یا سرباز، به اجرا گذاشته شده یا به هر شیوه ای در معرض استفاده عموم، قرار می گیرد.
ب- شرایط عمومی آثار موسیقایی ارائه شده به منظور دریافت مجوز نشر و اجرا:
1- رعایت موازین شرع مقدس اسلام و شئون فرهنگ ایرانی.
2- توجه به ارتقاء ذوق ، سلیقه و دانش موسیقایی جامعه ی مخاطب.
3- ایجاد انگیزه های مثبت، امید و تکریم اخلاق ورفتار متناسب با هنجارهای اجتماعی جامعه ی اسلامی –ایرانی.
ج- شرایط فنی و تخصصی آثار موسیقایی ارائه شده به منظور دریافت مجوز نشر و اجرا:
*آثار غیر صحنه ای:
1- بخش ملودی:
1-1 رعایت چهارچوب های موسیقی علمی، درعین پایبندی به حراست از موسیقی اصیل و نواحی ایرانی
2-1 رعایت تناسب ملودی با شعر و توجه به ارتقاء فرهنگ موسیقایی جامعه
3-1 بهره مندی از جمله بندی صحیح موسیقایی و هماهنگی آن با مفاهیم کلامی
2- بخش تنظیم یا ساز آرایی(آرانژمان):
1-2 استفاده مناسب از سازها و اجرای گروه های نوازندگی به لحاظ رنگ ،گونه و جایگاه هنری اثر، متناسب با محتوای کلام
2-2 استفاده از سازبندی(ارکستراسیون) مناسب در راستای فرهنگ موسیقایی اثر و ملودی مورد نظر
3- بخش خواننده:
1-3 رعایت کوک ، وسعت، اصالت و رنگ صوتی مناسب
2-3 رعایت وزن در اجرای قطعه در طول اجرای قطعات ضربی و ریتمیک
3-3 رعایت دینامیک اجرای اثر، متناسب با کلام و گونه ی موسیقی
4- بخش اجرای نوازندگان:
1-4 رعایت نظم و هماهنگی آنسامل یا ارکستر در اجرای قطعات
2-4 رعایت کوک مناسب در اجرا
3-4 بیان موسیقایی مناسب در اجرای همنوازی و تک نوازی
5- بخش ضبط و میکس نهایی:
1-5 بهره مندی از ناظر ضبط مجرب و مسلط به سبک های مختلف موسیقی؛ در جریان ضبط اجرای ارکستر ، خواننده و میکس نهایی.
2-5 استفاده از استودیوهای حرفه ای برخوردار از سخت افزار و نرم افزارهای متداول در صدابرداری و آکوستیک محیطی مناسب و صدابردار مجرب
** آثار صحنه ای(کنسرت):
در بررسی این گونه آثار، علاوه بر رعایت موارد فنی ذکر شده در حوزه ی آثار غیر صحنه ای- ازجمله اجرای نوازندگان،تنظیم،ملودی و ...- رعایت موارد ذیل نیز، لحاظ خواهد شد:
1-1 رعایت آداب صحنه توسط عوامل اجرا
2-1 دارابودن تکنیک نسبی نوازندگان در حین اجرا
3-1 رعایت کوک، وزن(ریتم) و تُندا(تمپو) و هماهنگی نوازندگان در طول اجرای قطعه