«ضرب آوا» با مقدمه محمدرضا شجریان منتشر شد+ دستخط شجریان

حمید قنبری در گفتگو با خبرنگار موسیقی تابناک فرهنگی، درباره این اثر گفت: از میان کسانی که برای تصنیف خوانی نزد استاد شجریان می رفتند برخی از هنرجویان آواز هم نیاز به تمرین و شناخت ساختارهای ریتمیک تصنیف ها را احساس می کردند و کسانی هم که کار ریتم انجام می دادند در بخش ملودی مشکل داشتند؛ من احساس کردم کتابی لازم است که نیاز این جوان ها را بر آورده کند. یعنی کسانی که کار ریتم انجام می دهند با ملودی آشنا شوند و هم کسانی که کار تصنیف خوانی انجام می دهند به صورت تخصصی بتوانند تقطیع ریتم را ببینند.

وی در ادامه افزود: برای این منظور 12 تصنیف از 12 مایه موسیقی ایرانی انتخاب شد که وقتی هنرجو آنها را اجرا می کند هم با 12 مایه موسیقی ایرانی آشنا می شود و هم با تقطیع ریتم آشنایی پیدا می کند. یعنی هنرجویانی که صرفا تنبک می نوازند و شانس این را ندارند که ساز ملودیک را یاد بگیرند این کتاب به آنها کمک می کند تا گوششان با مایه ها و ملودی های ایرانی آشنا شود؛ همچنین هنرجویانی که تصنیف خوانی کار می کنند تقطیع کلام را روی سطوح های تعیین شده تقطیع ریتمیک می توانند ببینند.

مولف کتاب«ضرب آوا» همچنین عنوان کرد: برای هر تصنیف یک دور ریتمیک داریم که با تنبک اجرا می شود و هنرجو همزمان با آن تصنیف را می خواند و این تکنیکی بوده که در قدیم ما در موسیقی مان آن را داشته ایم و مربوط به خواندن و نواختن همزمان بوده است که به مرور زمان به دلیل تخصصی شدن هر یک از این بخش ها این قسمت از بین رفته است. در واقع ضربی خوانی و تصنیف نوازی جزو مهارت نوازندگان تنبک و خوانندگان در قدیم بوده است. نمونه های این شیوه را می توانید هنوز در آذربایجان ببینید مثلا عالیم قاسم اف موقع خواندنندگی، دایره نیز به دست می گیرد.

حمید قنبری گفت: من خواستم این هنر را زنده کنم چرا که احساس می کنم نبود این بخش، ضعفی را در هنرجویان ما به وجود آورده که به وضوح قابل ملاحظه است. این مجموعه ای که منتشر شده شامل نت ها، تصانیف، شعر، تقطیع کلام، واژنامه و آلبوم صوتی است. در آلبوم صوتی نیز ابتدا خواننده تصنیف را به همراه سازهای تار و تنبک می خواند؛ در ادامه همان 12 تصنیف یکبار دیگر بدون خواننده ضبط شده و هنرجو می تواند خودش بر روی این بخش اجرا کند.

وی ادامه داد: این 12 تصنیف از آثار استاد دوامی انتخاب شده و استاد محمدرضا شجریان بر روی این کتاب مقدمه ای نوشته است. در اجرای بخش صوتی این اثر وحید تاج به عنوان خواننده، احسان امامی نوازنده تار و خود من نیز با تنبک همکاری کرده ایم.

محمدرضا شجریان در مقدمه این اثر آورده است: حمید قنبری هنرمند با تجربه ای که تنبک را در حد استادی می نوازد اخیرا دست به کار جالبی زده، دوازده تا از تصانیف معروف قدیمی را با تقطیع کلام بدقت نت نویسی و برای خوانندگان و تنبک نوازانی که خود دستی در تصنیف خوانی دارند اجرای آنها را آسان کرده است. وحید تاج هم با همکاری و نظارت ایشان به اجرای این تصانیف پرداخته که فرایند این مجموعه اجرای این تصانیف را ساده تر کرده است، باشد که این گونه خدمات هنری ادامه پیدا کند سر افراز باشید. محمدرضا شجریان 28/11/1392

در مقدمه«ضرب آوا» آمده است:«همانگونه که از نام کتاب برمی آید، مجموعه ای است آموزشی هم برای خواندن تصنیف و همآشنایی با نحوه نواختن ریتم ها و در نهایت تمرین خواندن و نواختن همزمان؛ یعنی همان هنری که دیریست به دست فراموشی سپرده شده است.

در این کتاب، مجموعه ی ۱۲ تصنیف قدیمی بگونه ای دسته بندی شده که هرکدام در یکی از مقام های موسیقی دستگاهی قرار دارند و نحوه ی چیدمان کلام تصانیف به نسبت شماره ی ضرب اجرایی آنها تفکیک و جداسازی شده است.

این بخش بندی به شکلی ترتیب داده شده که هنرآموز بدون درگیری با مباحث تئوریک می تواند به سادگی - با توجه به نمودار طراحی شده- بیشتر به سوی تمرین عملی و کاربردی هدایت شود.

آلبوم صوتی که ضمیمه ی این مجموعه شده است شامل اجرای هر دوازده تصنیف به همراهی نوازندگی تار و تمبک است که هنرآموز را با شکل اجرای صحیح تصنیف ها آشنا می کند و در ادامه ملودی تمامی تصنیف ها بدون کلام برای تمرین و بازخوانی هنرجو گنجانده شده است.»