سارویان در خیابان نادری

ویلیام سارویان نویسنده ارمنی-امریکایی بود و به واسطه اقلیت ارامنه ساکن در ایران در تابستان 1351 به ایران سفر کرد. سارویان در آن سال به شیراز رفت و از تخت جمشید و آرامگاه حافظ و سعدی دیدن کرد. واراند گرجیان که در آن زمان خبرنگار جوانی بود از خاطرات خود چنین می گوید: «سارویان را در آن دوران غول مهربان لقب داده بودند و او به حشر و نشر با ارمنیان بسیار علاقه مند بود و به ویژه با مردم عادی کوچه و بازار. یادم هست وقتی قرار شد او را تا محل اقامتش که در هتل نادری بود همراهی کنم، چشم سارویان به آب میوه فروشی¬ های خیابان نادری افتاد و گفت دوست دارد آب میوه ای بنوشد. خیابان نادری ( جمهوری کنونی) در آن روزها بسیار شلوغ بود و محل رفت و آمد روشنفکران و نویسندگان ایرانی و من دلم نمی خواست که کسی سارویان را در حال نوشیدن آب میوه کنار خیابان ببیند. به او پیشنهاد کردم که به کافه فیروز برویم که در همان نزدیکی بود و پاتوق نویسندگان و شاعران آن روزگار. اما او قبول نکرد و گفت که این آب میوه های گوشه خیابان را بیشتر خوش دارد و برایم حکایت کرد که از زمان روزنامه فروشی در خیابان ها همیشه هوس آب میوه و شیرینی هایی را می کرده که دستفروش ها در خیابان ها عرضه می کردند و حالا هم که از آن سال ها بسیار دور شده باز هم از آن ها لذت می برد.»


ویلیام سارویان در سال 1908 در شهر فرزنو در ایالت کالیفرنیا به دنیا آمد. او در سه سالگی پدرش را از دست داد و تا هفت سالگی در یتیم خانه زندگی کرد. ویلیام در هشت سالگی روزنامه فروش و در سیزده سالگی تلگراف چی بود.
معروف ترین رمان ویلیام سارویان «کمدی انسانی» است که به صورت فیلم نامه تنظیم شده بود. در سال 1942 سارویان به هالیوود رفت تا فیلم «کمدی انسانی» زیر نظر خودش تهیه شود اما چون کارگردان و فیلم بردارها به جنبه های تجاری فیلم توجه می کردند هالیوود را ترک کرد. فیلم تهیه شد و جایزه بهترین فیلم نامه را برای سارویان به ارمغان آورد. بازیگر این فیلم میکی رونی بود که او را از سریال «سیاه قشنگ» به خاطر داریم. رتبه این فیلم در سایت IMDB 7.2 از 10 و نمره سایت نقد فیلم rotten tomato به این فیلم 80 از 100 است.

 قهرمان های رمان کمدی انسانی اولیس، هومر و مارکوس نام دارند و ایثاکا شهری است که داستان رمان در آن اتفاق می افتد. ایثاکا شهر کوچکی در ایالت کالیفرنیاست و نام خود را از جزیره ایثاکا زادگاه اولیس قهرمان کتاب اودیسه هومر گرفته است. فیلم جدیدی با اقتباس از رمان «کمدی انسانی» سارویان به کارگردانی مگ رایان و بازی تام هنکس دسامبر امسال به پرده سینماها می آید که «ایثاکا» نام گرفته است.

سارویان نویسنده ای رئالیست (واقع گرا) است؛ امرسون می گوید: نویسنده برای نوشتن به چیزی جز تجربه هایش نیاز ندارد. سارویان از تجربه هایش در  دنیای مهاجران ارمنی نوشت، از محله های فقیر نشین و یتیم خانه ها؛ اما هرگز امید را از خاطر نبرد. سارویان در سال 1940 جایزه پولیتزر را به خاطر نوشتن نمایش نامه «دوران زندگی تو» دریافت کرد. در این نمایش نامه سارویان از زبان یکی از شخصیت هایش می گوید: «در دوران زندگی خود واقعا زندگی کنید تا در مدت کوتاهی که در این جهان هستید به غم و اندوه این جهان نیفزایید بلکه با لبخند به حیات و شادی بی پایان زندگی چیزی اضافه کنید.»


پیشنهاد مطالعه :
کمدی انسانی، ویلیام سارویان، ترجمه سیمین دانشور، انتشارات خوارزمی.
مادر دوستت دارم، ویلیام سارویان، ترجمه سید مهدی منزوی، انتشارات امیرکبیر.
نمایشنامه غارنشینان، ویلیام سارویان، ترجمه واهیک خاچومیان، انتشارات افراز.
کشتار بی گناهان، ویلیام سارویان، ترجمه ژاله مساعد، نشر نی.